Ο Ελύτης στη Μυτιλήνη

Ο Άγνωστος Ελύτης της Μυτιλήνης

elytis_lesvos
Ο άγνωστος Ελύτης της Μυτιλήνης – Εκδόσεις Αιολίδα

Συγγραφεύς: Δημήτρης Νικορέτζος
Εκδότης: Αιολίδα
σελ. 1032 (2 τόμοι)
Έτος: 2010
Ύστερα από έρευνα και μελέτη 20 και πλέον χρόνων, ο γνωστός Μυτιληνιός πολυβραβευμένος ποιητής, δοκιμιογράφος και ερευνητής Δημήτρης Νικορέτζος (Κωστάντζα Ρουμανίας ’44) ολοκλήρωσε ένα έργο – σταθμό για τα λεσβιακά και τα ελληνικά γράμματα. Σε δύο τόμους, σε 1000 περίπου σελίδες οι αναγνώστες, οι μελετητές, οι χιλιάδες φίλοι της ποίησης του μεγάλου μας Νομπελίστα ποιητή θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν, να ανακαλύψουν καλύτερα, τη στενή σχέση του Οδυσσέα Ελύτη με τη Λέσβο, το νησί των προγόνων του, που σημάδεψε και τον ίδιο και αποτέλεσε ένα ποιητικό «πεδίο αναφοράς». «Στη Λέσβο προσορμίζεται η φορτηγίδα της ποίησής του και εδώ προσαγκυρώνονται τα πλέον στιβαρά της αρχέτυπα», γράφει χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Νικορέτζος.

Ο συγγραφέας με το γνήσιο απολαυστικό, λυρικό και ευφρόσυνο λόγο του μας παρουσιάζει ανάμεσα στα άλλα τα γενεαλογικά του Ελύτη με όλους τους κλάδους και τα παρακλάδια της οικογένειάς του, τα ταξίδια του Ελύτη στη Λέσβο, τα σπίτια -ενδιαιτήματα του Ελύτη στο νησί (καταγραφή και περιγραφή των σπιτιών και φωτογραφικό οδοιπορικό σ αυτά), την παρουσία του στα εγκαίνια του Μουσείου Θεόφιλου το 1965 και του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης-Τεριάντ το 1979, την αναγόρευσή του σε επίτιμο δημότη της πόλεως της Μυτιλήνης το Σεπτέμβριο του 1978, την παρουσία του στα εγκαίνια του πλοίου «Οδυσσέας Ελύτης» της ΝΕΛ στο λιμάνι της Μυτιλήνης το 1983 και την ονοματοδοσία της λεωφόρου «Οδυσσέας Ελύτης» στη Μυτιλήνη το 1986, τις εκδηλώσεις των λεσβιακών πολιτιστικών σωματείων για την ποίηση του εν ζωή και μεταθανατίως και τη μετονομασία του Αεροδρομίου Μυτιλήνης σε Αερολιμένα «Οδυσσέας Ελύτης».

Επίσης, μια σειρά από κείμενα και συνεντεύξεις του, στα οποία αναφέρεται στη Λέσβο καθώς και μια εξαιρετική εμβριθή, φιλολογική και κριτική ανάλυση της θέσης που έχει η Λέσβος στο ποιητικό έργο του Ελύτη.

elytis_lesvos_bg

Αξιοσημείωτο και αξιομνημόνευτο είναι το αρχειακό φωτογραφικό και εικαστικό υλικό που πλαισιώνει τα κείμενα. Πολλές από αυτές τις φωτογραφίες που έρχονται για πρώτη φορά στο φως, είναι αψευδείς μάρτυρες της πολύχρονης σχέσης του Ελύτη με τη Λέσβο. Για παράδειγμα, δημοσιεύεται φωτογραφία του Ελύτη με τον Ανδρέα Εμπειρίκο στη βεράντα της έπαυλης του θείου του Ελύτη, Θρασύβουλου Αλεπουδέλλη, στη Σουράδα της Μυτιλήνης, όταν πήγαν την Άνοιξη του 1935 να βαδίσουν στα ίχνη του Θεόφιλου.

empeirikos
Ανδρέας Εμπειρίκος

Το δίτομο αυτό έργο που κυκλοφορεί σε μια αψεγάδιαστη έκδοση από το Λεσβιακό εκδοτικό οίκο «Αιολίδα» της «Επικοινωνίας Λέσβου», συνιστά μια ανεκτίμητη κατάθεση, μια προσφορά του Δημήτρη Νικορέτζου, μια ασφαλή πυξίδα για να ακολουθήσουμε βήμα-βήμα όλη την πολυεπίπεδη εσωτερική διαδρομή της πορείας στη Λέσβο του ποιητή.

πηγή άρθρου biblioiasi.gr

Ο Ελύτης ταξιδεύοντας / Αλβανία

Οδυσσέας Ελύτης

Οδυσσέας Ελύτης

Στην Άνδρο - Ελύτης, Εμπειρίκος

Στην Άνδρο των ποιητών – Οδυσσέας Ελύτης

Για εμάς η Ελλάδα είναι αυτές οι στεριές οι καμένες στον ήλιο κι αυτά τα γαλάζια πέλαγα με τους αφρούς των κυμάτων. Είναι οι μελαχρινές ή καστανόξανθες κοπέλες, είναι τ’ άσπρα σπιτάκια τ’ ασβεστωμένα και τα ταβερνάκια και τα τραγούδια τις νύχτες με το φεγγάρι πλάι στην ακροθαλασσιά ή κάτω από κάποιο πλατάνι. Είναι οι πατεράδες μας κι οι παππούδες μας με το τουφέκι στο χέρι, αυτοί που λευτερώσανε την πατρίδα μας και πιο πίσω, πιο παλιά, όλοι μας οι πρόγονοι που κι αυτοί ένα μονάχα είχανε στο νου τους – όπως κι εμείς σήμερα: τον αγώνα για τη λευτεριά

Οδυσσέας Ελύτης – Από την ομιλία του στους Έλληνες της Σουηδίας μετά την απονομή Νόμπελ

Ανοίγω το στόμα μου κι αναγαλλιάζει το πέλαγος
Και παίρνει τα λόγια μου στις σκοτεινές του σπηλιές
Και στις φώκιες τις μικρές τα ψιθυρίζει
Τις νύχτες που κλαιν των ανθρώπων τα βάσανα

ελύτης
Οδυσσέας Ελύτης

19 χρόνια από το θάνατό του (1996)

Τον είπαν ηλιοπότη, τον θαύμασαν ως τα πέρατα της γης, τον τίμησαν, τον βράβευσαν. Δέκα εννέα χρόνια συμπληρώθηκαν από το θάνατο του Μεγάλου Έλληνα ποιητή.

Ο Ελύτης γεννήθηκε την 2 Νοεμβρίου 1911 στη γωνία των οδών Αριάδνης και Πασιφάης στο Ηράκλειο Κρήτης. Εκεί έζησε τα πρώτα τρία χρόνια της ζωής του καθ’ όσον η οικογένειά του μετώκησε στην Αθήνα όπου και μεγάλωσε ο Οδυσσέας μοιράζοντας τον χρόνο του μεταξύ της οδού Σκουφά και των Σπετσών όπου η οικογένεια Παναγιώτη Αλεπουδέλη -της γνωστής σαπωνοποιίας από τη Λέσβο- μετακινούνταν τα καλοκαίρια.

elytisphoto10
Οδυσσέας Ελύτης (1911 – 1996)

Από τα πρώτα νεανικά του χρόνια φάνηκε η αγάπη του για τη φύση, την Ελλάδα… «ολόκληρη η καταγωγή μου είναι νησιώτικη» διακήρυξε από πολύ νωρίς.
Ελ-λάδα, Ελ-πίδα, Ελ-ευθερία, Ελ-ένη. Το Ελ της ψυχής, της πατρίδας, του του μύθου, του έρωτα… Ελ-ύτης -ολόκληρη η κληρονομιά κλεισμένη σ’ αυτό το ψευδώνυμο που έμελλε να τον κάνει αιώνια γνωστό σ’ ολόκληρη την οικουμένη. Αυτό ήταν το δεύτερο του όνομα – το διάλεξε ηθελημένα; τυχαία; Πάντως το Ελύτης έγινε το πιο γνωστό όνομα στο χώρο της ποίησης τα τελευταία χρόνια.